Emekli olan personelin kıdem tazminatı hesaplanırken kıdem tazminatının tavanı aşması durumu

Question

Belediyemiz Personel Limited Şirketi ile belediyemiz bünyesinde sürekli işçi kadrosunda çalışan işçilerin emekli olmaları durumunda kıdem tazminatı hesaplanırken hesaplanan kıdem tazminatı Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 1 yıl için belirlenen kıdem tazminatı tavanını geçtiği için bakanlığın açıklamış olduğu kıdem tazminatı tavanı üzerinden hesaplama yapılarak ödeme yapılmaktadır.

Belediyemiz ile işçi sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinde Personel Limited Şirketi’nde çalışan personel için “İşçiye her tam hizmet yılı için 60 günlük yüklü ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.” sürekli işçi kadrosunda çalışan personel için “İşçiye her tam hizmet yılı için 40 günlük yüklü ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.” hükümleri bulunmaktadır.

Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin Esas No. 2013/16781 Karar No. 2014/3765 Tarihi: 13.02.2014 sayılı kararı ile, kıdem tazminatı tavanını düzenleyen kural mutlak emredici nitelikte olup tavanı artıran iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi hükümlerini geçersiz kılmıştır.

Ayrıca 1475 sayılı İş Kanunu halen yürürlükte olup kanunun 14’üncü maddesinde “İşçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.” hükmü bulunmaktadır.

Diğer yandan 5018 sayılı kanunun kamu zararı başlıklı 71. maddesi Kamu zararının belirlenmesinde “g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması esas alınır.” hükmü bulunmaktadır.

Emekli olan personelin kıdem tazminatı hesaplanırken kıdem tazminatının tavanı aşması durumunda kamu işvereni olarak;

a. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 1 yıl için belirlenen kıdem tazminatı tavanı üzerinden mi hesaplama yapılacağı,

b. Belediyemiz ile işçi sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinde belirtilen hükme göre mi hesaplanacağı hususunda tereddüte düşülmüş olup konu hakkında bilgi verilmesini arz ederim.

Answer 1

Sayın abonemiz,

Sorunuzdaki açıklamalara ilave edebilecek ayrıca bir husus bulunmamakla beraber tereddütünüzü giderecek şekilde kısaca açıklama yapılacak olursa,

1. Hazine ve Maliye Bakanlığınca mali ve sosyal haklar tebliği uyarınca merkezi yönetim Bütçe Kanunu hükümleri çerçevesinde 2025 yılı içinde kıdem tazminat tavan ücret sınırı 53.919,68 TL olup bu sınır kesinlikle aşılmayacaktır. Aşılması durumunda 5018 sayılı Kanunun 71 inci maddesinde ifadesini bulan kamu zararının doğacağı ve bu zararın sorumlularından talep edilebileceği unutulmamalıdır.

2.  Taraflar arasında  (İşçi Sendikası-İşveren Sendikası) bağıtlanan Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine aykırı işlem yapılamayacağı ve bağıtlanmış hükümlere rağmen hakkı muhtel olanların hak arama yollarına başvurulabileceği düşünülerek mevzuatın emredici hükümlerine rağmen bu hükümlere aykırılık teşkil edcecek hükümlerin sözleşmeye konulmaması gerektiği tavsiyeye değer görülmüştür. Belirtmek gerekirse özel sektörde işçi işveren arasında bağıtlanacak sözleşme gereği tavan sınır aşılabiliyorken kamuda kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun kullanılması hesap verilebilirliğin bir gereğidir. Bu bağlamda mali disiplin hukuku açısından yürürlükteki kanuna aykırı müeyyidelere atılan imzaların sorumluluk getireceği uygulayanlar hakkında idari, adli ve mali yönden yaptırımlar uygulanabileceği unutulmamalıdır.